Zwollenaren gebruikten dit woord voor mannen, die vroeger op de Kamperpoortenbrug stonden en de door pruimentabak opgewekte spuug in het water spuugden zodat er kringen ontstonden. Later werd het een spotnaam voor leeglopers. Het woord baliekluiver is een synoniem voor leegloper of nietsnut. Daarnaast werden met baliekluivers specifiek mensen aangeduid, die nutteloos of werkzoekend over een brugleuning (balie) hingen . De term leuningbijter heeft een soortgelijke betekenis.

 

Kamperpoortenbrug

De Kamperpoortenbrug dankt zijn naam aan de stadspoort, die op deze locatie in de stadsmuur van Zwolle heeft gestaan. Ooit lag hier een ophaalbrug op palen. Deze kwam in 1841 op een trieste wijze in het landelijke nieuws. Twee dagen voor de Kerst van 1841 ging er iets behoorlijk mis met deze brug, waardoor de klap van de brug knapte.

De klap is het rijweggedeelte van een beweegbare brug, dat kan worden geopend voor de scheepvaart.  De klap knapte juist op het moment dat de dilligence uit Holland passeerde. Vijf van de twaalf passagiers kwamen hierbij om het leven.

Mede door de verbreding van de Willemsvaart werd de oude ophaalbrug op palen in 1870 vervangen door een stalen draaibrug.

Helaas werd deze draaibrug op 10 mei 1940 door de Duitse bezetter opgeblazen. Doordat er plannen lagen voor nieuwbouw is de brug niet meer hersteld. In 1951 werd er een ophaalbrug over de stadsgracht gelegd.

Uiteindelijk is in de beginjaren’70 van de vorige eeuw de huidige vaste betonnen en brede brug aangelegd.

 

Schoenkuipenbrug

Een andere gewilde brug voor baliekluivers is de Schoenkuipenbrug, een belangrijke verbinding tussen Groot Wezenland en Dieze.

Deze brug heeft zijn naam te danken aan de schoenmakers uit de 17de eeuw. Zij hadden rond deze locatie hun looikuipen. Looikuipen waren gemaakt van eikenhout, die werden gevuld met run. Hierin werden de huiden gehangen, om deze te behandelen voor het maken van kleding en schoenen.

Nadat de huiden uit de kuipen waren gehaald en gedroogd waren bedierven deze niet meer.

Op deze plek over het Almelose kanaal hebben in de loop der tijd drie soorten bruggen gelegen.

De oudste brug was een houten brug uit 1684. Daarna volgde in 1892 een ijzeren ophaalbrug en weer later in 1907 de huidige ijzeren draaibrug. Dit is de laatste overgebleven draaibrug van Zwolle.

Girbe Buist