De Eerste Wereldoorlog zorgde voor een aantal nieuwe woorden in onze taal. Een mooi voorbeeld daarvan is eenheidsworst dat in 1916 geïntroduceerd werd in het Nederlands. Tegenwoordig betekent dit “veel van hetzelfde”. Oorspronkelijk verwijst het letterlijk naar worst met een samenstelling (en prijs),die door de regering was vastgesteld. De verplichte eenheidsworst was één van de […]
Taalsafari – Een doekje voor het bloeden
Een barbier of kapper was in de Middeleeuwen ook chirurgijn. Naast zijn knip- en scheerwerk bekeek hij ook wonden en deed er doekjes om voor het bloeden. Als hij de wond later nog eens wilde bekijken, deed hij die uit de doeken. Een doekje voor het bloeden is nu een gezegde of een gift als […]
Taalsafari – Alle registers open trekken.
Alle registers open trekken betekent letterlijk dat je bij een pijporgel alle registers(serie orgelpijpen met dezelfde klankkleur) open trekt. Alle “stemmen” van het orgel klinken hierdoor gelijktijdig.Bij grotere orgels wordt hiervoor vaak een zogenaamde registrant ingezet. Deze assistent trekt niet alleen de registers van het orgel voor de organist uit en duwt deze ook weer […]
Taalsafari – KRIJG DE KOLERE (CHOLERA)
Bekend is de scène waarin Ciske de Rat roept dat iedereen “de kolere kan krijgen”. Hij wenste feitelijk iedereen cholera toe. Kolere is namelijk de Nederlandse naam van deze infectieziekte. Ook het scheldwoord “klerelijer ”hangt samen met “kolere”. Cholera of de Aziatische braakloop zoals de ziekte ook wel werd genoemd, was in de 19de eeuw […]
Taalsafari – Eens burgemeester blijft een burgemeester.
Wie eenmaal het burgemeestersambt bekleed heeft, behoudt in het dagelijks leven de titel van burgemeester. In algemene zin betekent deze zegswijze dat wie eenmaal een goede of slechte naam heeft deze doorgaans zal behouden. Het Stadhuis van Zwolle is gevestigd aan het Grote Kerkplein. Het pand bestaat uit twee delen: een oud gedeelte uit de […]